viop açık pozisyon sayısı
Eğer birbirlerine taraf olan hem alıcı hem de satıcı yeni bir pozisyon açıyorlarsa açık pozisyon sayısı artacaktır. Öte yandan, eğer ikisi de işlemlerini mevcut pozisyonlarını kapatmak amacıyla yapıyorlarsa, açık pozisyon sayısı da doğal olarak azalacaktır. Eğer alıcı veya satıcıdan bir taraf yeni pozisyon açıyor diğeri de kapatıyorsa, açık pozisyon sayısında bir değişiklik olmayacaktır.
Hisse senedi piyasalarında, bir şirketin belirli (sabit) bir miktar hisse senedi tedavüldedir. Dolayısıyla fiyatı talep belirler. Pozisyon almak isteyen bir yatırımcı, alımını pozisyon kapatmak için satan kişiden yapar. Vadeli işlem piyasalarında tedavül eden sözleşme sayısında bir kısıtlama yoktur. Dolayısıyla işlemin karşı tarafındaki kişinin yeni bir pozisyon mu aldığını, yoksa pozisyonundan mı çıktığını bilemezsiniz.
İşte Açık Pozisyon Sayısı bize bu bilgiyi verir. Bunu yaparken de piyasanın olası gelecek yönü için de değerli ipuçları sunar. Bu olası sonuçları Earl Hadady Futures dergisinin Temmuz 1987 sayısında bizimle şöyle paylaşıyor:
Senaryo : 1 Fiyat : Yukarı APS : Artıyor Etki : Olumlu Piyasa :
Yeni boğalar, temkinli satan ayılardan agresif alım yapıyorlar.
(keskin ralliler olabilir ve sonunda piyasanın şişip keskin bir düzeltme yapması beklenir)
Senaryo : 2 Fiyat : Yukarı APS : Yatay Etki : Olumlu Piyasa :
a. Yeni boğalar, istemeyerek pozisyon kapatan (satan) eski boğalardan agresif alım yapıyorlar, ve/veya
b. Eski ayılar, temkinli satan yeni ayılardan agresif alım yaparak pozisyon kapatıyorlar*, ve/veya
c. Yeni boğaların, temkinli satan yeni ayılardan agresif alımları (APS’nı artırır); eski ayıların, istemeyerek pozisyon kapatan (satan) eski boğalardan agresif alım yaparak pozisyon kapatmasıyla* (APS’nı azaltır) dengeleniyor
(fiyatlar yavaş yavaş yükselir)
Senaryo : 3 Fiyat : Yukarı APS : Azalıyor Etki : Olumludan olumsuza Piyasa :
Eski ayılar, istemeyerek pozisyon kapatan (satan) eski boğalardan agresif alım yaparak pozisyon kapatıyorlar*
(eğer fiyatların yükselişi, APS’nın düşüşünden daha hızlıysa olumlu, tersiyse olumsuz)
Senaryo : 4 Fiyat : Yatay APS : Artıyor Etki : Nötr Piyasa :
Yeni boğalar, agresif satan yeni ayılardan agresif alıyorlar.
Senaryo : 5 Fiyat : Yatay APS : Yatay Etki : Nötr Piyasa :
a. Yeni boğalar, pozisyon kapatmak için agresif satan eski boğalardan agresif alıyorlar, ve/veya
b. Yeni ayılar, pozisyon kapatmak için agresif alım yapan eski ayılara agresif satıyorlar, ve/veya
c. Yeni boğaların, satan yeni ayılardan alması (APS’nı artırır); eski boğaların, pozisyon kapatmak için alan eski ayılara (APS’nı azaltır) pozisyon kapatmak için satmasıyla (APS’nı artırır) dengeleniyor
Senaryo : 6 Fiyat : Yatay APS : Azalıyor Etki : Nötr Piyasa :
Eski boğalar, pozisyon kapatmak için agresif alan eski ayılara pozisyon kapatmak için agresif satıyorlar.
Senaryo : 7 Fiyat : Aşağı APS : Artıyor Etki : Olumsuz Piyasa :
Yeni ayılar, temkinli alan boğalara agresif satıyorlar
(keskin düşüşler olabilir ve sonunda piyasanın aşırı satılıp keskin bir düzeltme yapması beklenir).
Senaryo : 8 Fiyat : Aşağı APS : Yatay Etki : Olumsuz Piyasa :
a. Yeni ayılar, temkinli alan eski ayılara agresif satıyorlar, ve/veya
b. Eski boğalar, temkinli alan yeni boğalara agresif satarak pozisyon kapatıyorlar*, ve/veya
c. Yeni ayıların, temkinli alan yeni boğalara agresif satışları (APS’nı artırır); eski boğaların, istemeyerek pozisyon kapatan (alan) eski ayılara agresif satış yaparak pozisyon kapatmasıyla* (APS’nı azaltır) dengeleniyor
(fiyatlar yavaş yavaş düşer)
Senaryo : 9 Fiyat : Aşağı APS : Azalıyor Etki : Olumsuzdan Olumluya Piyasa :
Eski boğalar, istemeyerek pozisyon kapatan (alan) eski ayılara agresif satış yaparak pozisyon kapatıyorlar*
(eğer fiyatların düşüşü, APS’nın düşüşünden daha hızlıysa olumsuz, tersiyse olumlu)
*= İsteyerek veya değil (stop emirleri)
kaynak ali perşembe
2007 yılında kitapların tozlu sayfalaından çıakrtıp bakın APSD denilen bir şey var ve bu şekilde değerlendirmelerde kullanılabiliyor diyerek bir çok kişinin dikaktini APSD Analizine çektik. Fakat borsalarda hiçbir şey göründüğü kadar basit değildir. Bu yüzden sadece yukarıdaki listeyi ele alarak VOBda yarın nasıl bir seyir izleneceği hakkında da sonuçlar alamazsınız. Eğer öyle olsaydı herkes bu listeyi karşısına alır ona göre pozisyon alarak zengin olurdu. Yukarıdaki açıklama bu işin iskeletidir. Bunun üzerine aşağıda bahsettiğim bazı püf noktalarını da inşa etmek yatırımcıya kalmaktadır.
APSD Analizinde size en çok yardım edecek iki senaryo senaryo 1 ve 7dir. Senaryo 7 varsa ertesi güne düşerek başlanması eğer yükslerek açılsa bile güniçinde eksiye geçem beklentisi hakimdir. Tam tersi de Senaryo 1 için geçerlidir. Senaryo 3 ve Senaryo 9 da ise fiyat ve APS değişimindeki hızlar kıyaslanmalı buna göre Senaryonun olumlu ya da olumsuz tarafında olup olunmadığı anlaşılmalıdır.
Gün sonunda Senaryo 1 hakimse ertesi güne uzun pozisyonlar avantajlı olacağı için gün sonunda kısa pozisyonların taşınması riskli olmaktadır ve en azından ertesi güne nakit kalınması iyi olabilmektedir. Gün sonunda Senaryo 7 hakimse ertesi güne kısa pozisyonlar avantajlı olacağı için gün sonunda uzun pozisyonların taşınması riskli olmaktadır ve en azından ertesi güne nakit kalınması iyi olabilmektedir.
APSD analizinde dikkat edilmesi gereken bir husus da özellikle vade sonlarında vade değişimleri olduğundan en yakın vadede APSD azalmakta orta yakınlıktaki vadede ise artmaktadır. Bu yüzden ilgili sözleşmenin tüm vadelerinde toplam APSDsinin incelenmesi gerekmektedir. Örneğin Endeks 30 sözleşmeleri inceleniyorsa Şubat, Nisan, Haziran ve Aralık vadenin APSD (Açık Pozisyon Sayısı Değişimi) toplamı baz alınmalıdır.
Parası olan bir kişi ya da kurum aynı anda hem kısa hem de uzun pozisyon açarak APSD değişimini arttırabilir. Örneğin A kurumundan X adet kısa ve B kurumundan X adet uzun pozisyon açılırsa toplam APS X kadar artacaktır. Bu şekilde APS üzerinde APSDyi etkileyecek işlemler yapılabilir. Bu sebeple APSD analizini kullanırken takaslardan faydalanmak da gerekiyor. Böylece benim gizli APSD diye bahsettiğim APSD olayı da yakalanabilmektedir. Örneğin piyasada APSD -3000 görünürken göründüğünden daha hızlı bir APSD azalması yaşanıyor olabilir. Bu da Senaryo 3 ve 9un yorumunu etkileyecektir.
Sonuç olarak APSD analizinin trade amaçlı bir sistem olarak kullanılamamsı gerektiği trade etmeye yardımcı ve destekleyici bir unsur olarak kullanılması gerektiği unutulmamalıdır.
Hisse senedi piyasalarında, bir şirketin belirli (sabit) bir miktar hisse senedi tedavüldedir. Dolayısıyla fiyatı talep belirler. Pozisyon almak isteyen bir yatırımcı, alımını pozisyon kapatmak için satan kişiden yapar. Vadeli işlem piyasalarında tedavül eden sözleşme sayısında bir kısıtlama yoktur. Dolayısıyla işlemin karşı tarafındaki kişinin yeni bir pozisyon mu aldığını, yoksa pozisyonundan mı çıktığını bilemezsiniz.
İşte Açık Pozisyon Sayısı bize bu bilgiyi verir. Bunu yaparken de piyasanın olası gelecek yönü için de değerli ipuçları sunar. Bu olası sonuçları Earl Hadady Futures dergisinin Temmuz 1987 sayısında bizimle şöyle paylaşıyor:
Senaryo : 1 Fiyat : Yukarı APS : Artıyor Etki : Olumlu Piyasa :
Yeni boğalar, temkinli satan ayılardan agresif alım yapıyorlar.
(keskin ralliler olabilir ve sonunda piyasanın şişip keskin bir düzeltme yapması beklenir)
Senaryo : 2 Fiyat : Yukarı APS : Yatay Etki : Olumlu Piyasa :
a. Yeni boğalar, istemeyerek pozisyon kapatan (satan) eski boğalardan agresif alım yapıyorlar, ve/veya
b. Eski ayılar, temkinli satan yeni ayılardan agresif alım yaparak pozisyon kapatıyorlar*, ve/veya
c. Yeni boğaların, temkinli satan yeni ayılardan agresif alımları (APS’nı artırır); eski ayıların, istemeyerek pozisyon kapatan (satan) eski boğalardan agresif alım yaparak pozisyon kapatmasıyla* (APS’nı azaltır) dengeleniyor
(fiyatlar yavaş yavaş yükselir)
Senaryo : 3 Fiyat : Yukarı APS : Azalıyor Etki : Olumludan olumsuza Piyasa :
Eski ayılar, istemeyerek pozisyon kapatan (satan) eski boğalardan agresif alım yaparak pozisyon kapatıyorlar*
(eğer fiyatların yükselişi, APS’nın düşüşünden daha hızlıysa olumlu, tersiyse olumsuz)
Senaryo : 4 Fiyat : Yatay APS : Artıyor Etki : Nötr Piyasa :
Yeni boğalar, agresif satan yeni ayılardan agresif alıyorlar.
Senaryo : 5 Fiyat : Yatay APS : Yatay Etki : Nötr Piyasa :
a. Yeni boğalar, pozisyon kapatmak için agresif satan eski boğalardan agresif alıyorlar, ve/veya
b. Yeni ayılar, pozisyon kapatmak için agresif alım yapan eski ayılara agresif satıyorlar, ve/veya
c. Yeni boğaların, satan yeni ayılardan alması (APS’nı artırır); eski boğaların, pozisyon kapatmak için alan eski ayılara (APS’nı azaltır) pozisyon kapatmak için satmasıyla (APS’nı artırır) dengeleniyor
Senaryo : 6 Fiyat : Yatay APS : Azalıyor Etki : Nötr Piyasa :
Eski boğalar, pozisyon kapatmak için agresif alan eski ayılara pozisyon kapatmak için agresif satıyorlar.
Senaryo : 7 Fiyat : Aşağı APS : Artıyor Etki : Olumsuz Piyasa :
Yeni ayılar, temkinli alan boğalara agresif satıyorlar
(keskin düşüşler olabilir ve sonunda piyasanın aşırı satılıp keskin bir düzeltme yapması beklenir).
Senaryo : 8 Fiyat : Aşağı APS : Yatay Etki : Olumsuz Piyasa :
a. Yeni ayılar, temkinli alan eski ayılara agresif satıyorlar, ve/veya
b. Eski boğalar, temkinli alan yeni boğalara agresif satarak pozisyon kapatıyorlar*, ve/veya
c. Yeni ayıların, temkinli alan yeni boğalara agresif satışları (APS’nı artırır); eski boğaların, istemeyerek pozisyon kapatan (alan) eski ayılara agresif satış yaparak pozisyon kapatmasıyla* (APS’nı azaltır) dengeleniyor
(fiyatlar yavaş yavaş düşer)
Senaryo : 9 Fiyat : Aşağı APS : Azalıyor Etki : Olumsuzdan Olumluya Piyasa :
Eski boğalar, istemeyerek pozisyon kapatan (alan) eski ayılara agresif satış yaparak pozisyon kapatıyorlar*
(eğer fiyatların düşüşü, APS’nın düşüşünden daha hızlıysa olumsuz, tersiyse olumlu)
*= İsteyerek veya değil (stop emirleri)
kaynak ali perşembe
2007 yılında kitapların tozlu sayfalaından çıakrtıp bakın APSD denilen bir şey var ve bu şekilde değerlendirmelerde kullanılabiliyor diyerek bir çok kişinin dikaktini APSD Analizine çektik. Fakat borsalarda hiçbir şey göründüğü kadar basit değildir. Bu yüzden sadece yukarıdaki listeyi ele alarak VOBda yarın nasıl bir seyir izleneceği hakkında da sonuçlar alamazsınız. Eğer öyle olsaydı herkes bu listeyi karşısına alır ona göre pozisyon alarak zengin olurdu. Yukarıdaki açıklama bu işin iskeletidir. Bunun üzerine aşağıda bahsettiğim bazı püf noktalarını da inşa etmek yatırımcıya kalmaktadır.
APSD Analizinde size en çok yardım edecek iki senaryo senaryo 1 ve 7dir. Senaryo 7 varsa ertesi güne düşerek başlanması eğer yükslerek açılsa bile güniçinde eksiye geçem beklentisi hakimdir. Tam tersi de Senaryo 1 için geçerlidir. Senaryo 3 ve Senaryo 9 da ise fiyat ve APS değişimindeki hızlar kıyaslanmalı buna göre Senaryonun olumlu ya da olumsuz tarafında olup olunmadığı anlaşılmalıdır.
Gün sonunda Senaryo 1 hakimse ertesi güne uzun pozisyonlar avantajlı olacağı için gün sonunda kısa pozisyonların taşınması riskli olmaktadır ve en azından ertesi güne nakit kalınması iyi olabilmektedir. Gün sonunda Senaryo 7 hakimse ertesi güne kısa pozisyonlar avantajlı olacağı için gün sonunda uzun pozisyonların taşınması riskli olmaktadır ve en azından ertesi güne nakit kalınması iyi olabilmektedir.
APSD analizinde dikkat edilmesi gereken bir husus da özellikle vade sonlarında vade değişimleri olduğundan en yakın vadede APSD azalmakta orta yakınlıktaki vadede ise artmaktadır. Bu yüzden ilgili sözleşmenin tüm vadelerinde toplam APSDsinin incelenmesi gerekmektedir. Örneğin Endeks 30 sözleşmeleri inceleniyorsa Şubat, Nisan, Haziran ve Aralık vadenin APSD (Açık Pozisyon Sayısı Değişimi) toplamı baz alınmalıdır.
Parası olan bir kişi ya da kurum aynı anda hem kısa hem de uzun pozisyon açarak APSD değişimini arttırabilir. Örneğin A kurumundan X adet kısa ve B kurumundan X adet uzun pozisyon açılırsa toplam APS X kadar artacaktır. Bu şekilde APS üzerinde APSDyi etkileyecek işlemler yapılabilir. Bu sebeple APSD analizini kullanırken takaslardan faydalanmak da gerekiyor. Böylece benim gizli APSD diye bahsettiğim APSD olayı da yakalanabilmektedir. Örneğin piyasada APSD -3000 görünürken göründüğünden daha hızlı bir APSD azalması yaşanıyor olabilir. Bu da Senaryo 3 ve 9un yorumunu etkileyecektir.
Sonuç olarak APSD analizinin trade amaçlı bir sistem olarak kullanılamamsı gerektiği trade etmeye yardımcı ve destekleyici bir unsur olarak kullanılması gerektiği unutulmamalıdır.
